ارشاد

مقالات گفتاری، مدایح و مراثی و ...

ارشاد

مقالات گفتاری، مدایح و مراثی و ...

کوشک- راهیان نور

20/ 1/ 1404

کوشک ای سرزمین مشکبار

سرزمین عاشقان مشکسار

 

سرزمین خون‌فشان و مشک‌زار

کز تو بشنیده جهان آوای یار

 

کو شهیدانت همه والاتبار

رزمجویان دلیر و جان‌نثار

 

ای زمین جنگ و رزم بی‌قرار

اخترانت کو؟ کجا رفت کارزار؟

 

خط خونین شهادت یادگار

ای خوشا زان خاطرات ماندگار

 

بوی باروت و صدای انفجار

می‌دهد بر گوش جانها انزجار

 

یکطرف مردان مرد در انتظار

تارسد فرمان، وفا بر عهد یار

 

یک طرف یاران شیطان بی‌قرار

بهر خونخواران قرن آتش‌بیار

 

یک‌طرف حق و حقیقت آشکار

یک‌طرف بطلان و ظلمت تیره‌بار

 

یک‌طرف عشق خدا چون آبشار

یک‌طرف نفرین و لعنت مرگبار

 

یک‌طرف اردوی حق هم‌سوی یار

یک‌طرف ابلیس شتابان سوی نار

 

یک‌طرف افتخار و افتخار و افتخار

یک‌طرف ننگ است و عار، ننگ است و عار

 

یکطرف مردان حق و بختیار

یکطرف اشباه انسان بدبیار

 

یک‌طرف جان‌های پاک بر گردیار

ملک ایمان را امان و شهریار

 

یک‌طرف بر عهد حق سخت استوار

یک‌طرف را کرده‌است شیطان مهار

 

یک‌طرف پاکبازان، نازنازان شهسوار

یک طرف شیطان مزدورسوار

 

یک‌طرف پاکان همه توحیدشعار

یک‌طرف را کرده‌است شیطان شکار

 

یک‌طرف نیکان و خوبان هم‌قطار

بر رضای حق فدایی جان‌نثار

 

یک‌طرف آوای قرآن راهوار

یک‌طرف آوای شیطان درگذار

 

یک‌طرف قوت و غذاشان ذکر یار

یک‌طرف تشنه به خون و خونخوار

 

ای زمین شیرخیز! والاعیار!

کوشکِ شیران عزیز، والاتبار!

 

من در این هنگامۀ پر افتخار

می‌نجویم، می‌نپویم خارزار

 

من نجویم شیرزاد از بیشه‌زار

از تو می‌جویم، کجا از شوره‌زار؟

 

من به دنبال گلم، تو گل ببار

از شهیدان، شاهد صدقی بیار

 

ای شهیدآباد! شهدی کامکار

از درونت بهر کامجویان برآر

 

مشهد پرخاطره! پیغام بیار!

خاکِ خونرنگ! درّ ببار! گوهر بیار!

 

رحم کن! وامانده‌ام هم وام‌دار

ده نشانی‌ ز آستان گل‌عذار

 

رحم کن! ‌جامانده‌ام در خارزار

تو نشانی‌ها به راه من گذار

 

آن رفیقان را بگو در آن دیار

بهر پیوستن کشیدم انتظار

 

تلخ باشد تلخ‌کامی، زهربار

کی شود من هم بگردم کامکار


عید فطر - فطر آمد و فطرت باز

11/ 1/ 1404

عیدفطر 1446

فطر آمد و باز فطرت بر گشت بهارانی

عید آمد و باز این عید بر گشت به ارزانی

 

این عید ربانی، این عید جاودانی

زینهار! زینهار! قدرش تو چه می‌دانی؟

 

گر قدرش تو می‌دانی به‌به! شایستۀ جانانی

باز بوی حیات پیچید، مرده است نادانی

 

باران فروبارید، باران چه بارانی!

طی شد مه رحمت، آن جلوۀ رحمانی

 

  بر ما فروپاشید رزق و نور و مهربانی

تبریک ز عرش آمد، به‌به! به چه ارزانی

 

در ماه کامیابی، سوخت سوز زمستانی

در ماه شادابی، مُرد از ریشه گرانجانی

 

برخیز! و به جمع برخوان! آن سرود پایانی

پیوسته بگو تکبیر، تکبیر نمایانی

 

برخیز! و نیایش کن! با سپاس یزدانی

برخیز! و نماز بگزار! ای عزیز ربانی!

 

زنهار! مراقب باش! با حق سخن رانی

در قنوت آن برخوان! با زبان برهانی

 

برهان چنین آور! با کمال شادمانی

اهل کبریاء و جود هستی، اهل رحم و غفرانی

 

از جبروت خود بفرست بر نقص ما تو جبرانی

ای بزرگ و بخشنده، تو جواد و منّانی

 

برگو به خداوندت آن عظیم سبحانی

مسئلت نما از جان چند سؤال نورانی

 

از سحاب تقوایش می‌خواه، باران غفرانی

بخشد به کاستی‌ها پایان و جبرانی

 

باز بیشتر می‌خواه! او است بر اجابتت بانی

باز بیشتر می‌خواه! اهل جود و رحمتش دانی

 

ابتدا درود بفرست! بر پیامبر و آلش، پاکان چه پاکانی!

کسب آبرو بنما از آبروی آنان، نیکان، چه نیکانی!

 

از شرور پناهی جوی! گر نجات خواهانی

از خیر و خوبی‌ جوی! جز حق نبوَد ثانی

 

آن‌گه بخواه اخلاص، تا سامانۀ ‌پایانی

 عید آمد و آورده خوش‌حالی و شادمانی

 

باز نموده است جلوه، انسانیت انسانی

باز نموده است جلوه، آن فطرت انسانی

 

انسان به هوش بادا! زینهار! تو انسانی

آخر نه تو حیوانی، انسانی و انسانی

 

دریاب تو مهر حق، برگیر سر و سامانی

از فطرت خود یادآر! بگریز ز پریشانی

 

پرداز زکاتت را بر فطرت انسانی

پرداز سلامت را با صحت انسانی

  

دریاب ز مال خود جمعیت انسانی

دریاب وجود خود! از شر هوسرانی

 

کولاک تو خواهی کرد، گر سرّ قدَر دانی

اکنون به پاخیز زود از بهر قدردانی

 

دور کن! ز سر و سرّت، اوهام شیطانی

برخیز! و به جان برگیر! احکام رحمانی

 

«ارشاد» ز جا برخیز! شد موسم آسانی

منگر که گرفتاری یا درگیر بیابانی

 

ایمان دهدت ایمان ، دانی چه ایمانی!

در رفعت و در رتبت، چون بوذر و سلمانی

 

احسان کندت احسان، دانی چه احسانی!

در قدر و شمار آن قطعا فرومانی

 

رضوان بردت رضوان، دانی چه رضوانی!

بشنیده نه هیچ گوشی، نی دیده چشمانی


قم- ای خاک مرده برخیز! فرمان «قم» رسیده - حضرت فاطمه معصومه سلام الله علیها

27/ 2/ 1402

 

ای خاک مرده برخیز!  فرمان «قم» رسیده

برخیز و با طرب‌خیز، اعلان «قم» رسیده

 

بر بام اعتلایت مهر از سپهر دمیده

وقت نشاط و شادی، فتح و ظفر رسیده

 

برخیز! بوسه‌ها زن، با لعلِ لب به پایی

کز عرش و حوض کوثر با هدیه‌ها رسیده

 

برخیز! بی‌مدارا، فرمان ببر قضا را

کآمد به سوی کویت محبوبۀ سعیده

 

برخیز! و خیز بردار، آمد ترا نگارا

فرزند موسِی است او، اعجاز او عدیده

 

برخیز! مباش غافل! هشیار باش و عاقل!

شور است در محافل، او را بهشت خریده

 

بین هرکه هست نادان، در لاک خود خزیده

در چشم اهریمنان، خارها ز حق خلیده

 

 بین هر که هست لایق، با سر سویش دویده

عشق و محبت او، در سینه‌ها جهیده

 

فرمان به تو همین است با تأکید اکیده

برخیز! زندگی کن شد حیاتت جدیده

 

برخیز! به قدس و پاکی، با سرعت و چالاکی

شیطان ز عصمت او، جامه بر تن دریده

 

آلاله‌ها دلاویز، بر سجده سر بسایند

زانکه ز بام کیوان، معصومه سر رسیده

 

سبزه، چمن دل‌انگیز، هم بلبلان شکرریز

دشت و دمن نواخیز، وقت سحر رسیده

 

کیهان کرده غوغا، کیوان نموده بلوا

بر کام روز و شب‌ها، زیبنده‌تر رسیده

 

شمس الشموس خرسند، آید به سویش دلبند

سوی برادر خود والاگهر رسیده

 

عطر بهشت وزیده، ابلیس قدخمیده

گوشوارۀ کرامت، دخت حیدر رسیده

 

موسی به طور سینا، بیند ز حق تجلا

معصومه در تجلی، نورش به عرش رسیده

 

موسی شنید «فاخلع» در وادی مقدس

اما به قم برآمد: خوش آمده حمیده

 

موسی به وعدۀ تجلی، بشنید «لن‌ترانی»

اما به بنت موسی، وقت نظر رسیده

 

مریم فراری از قوم، شرمسار و دل‌شکسته

معصومه غرق عزت در هودجِ چمیده

 

خرما برای مریم بر شاخه‌های نخل است

اما به قم بهشتی با میوۀ رسیده

 

در قم چه شور و نوری از فرش به عرش برخاست

این‌سان خوشامدی را هیچ‌کس  ناشنیده

 

بَه‌بَه به این منزلت، بَه‌بَه به این مرتبت

ز آهنگ آن رشیده، شیطان ز قم رمیده

 

شفیعۀ رحیمه، وجیهۀ کریمه

معصومۀ عظیمه، از نقص و عیب رهیده

 

نجیبۀ جلیله، اوصاف او جمیله

عفیفۀ حبیبه، زهیدۀ سدیده

 

باحشمت‌ و محتشم، باعفت و مجیده

چشمی به‌سان او را، در قدس هم ندیده

 

گنجینۀ شهامت، مدینۀ شرافت

سفینۀ نجابت، فریدۀ سعیده

 

آن معدن محبت، آئینۀ مودت

آن ارمغان عصمت، عفیفۀ وحیده

 

آن بانوی کرامت، آن شافع قیامت

آن طالع سعادت، آن شاهد سپیده

 

آن لالۀ معطر، آن ژالۀ مطهر

آن فخر تاج بر سر، آن حضرت حمیده

 

آن کوثر مُکثَّر، آن صادر مُصدَّر

خیرش کثیر بل اکثر، آن جوهر نضیده

 

بر عرش و فرش لنگر، تقدیر حق مقدَّر

در عنفوان عمرش، جان از تنش رهیده

 

آن مهر و ماه پرسو، دنیا فکند فراسو

از توتیای پایش، بر خلق جان دمیده

 

آن اسوۀ امامت، آن مژدۀ هدایت

شفیعۀ قیامت، از بهر ما رسیده

 

از طلعت وجودش، از خلعت سجودش

نور قیام و دانش، از قم فرا رسیده

 

از حرکت و گذارش، از سایه و غبارش

بر فقه و علم و حکمت، روح خدا دمیده

 

از نعمت جوارش، از برکت مزارش

از عرش رحمت حق، باران فرو چکیده

 

دور از مراد مانده، در مدت مدیده

بهر زیارت شمس، رنج سفر کشیده

 

پا در رکاب کرده، بر محمل عزیمت

طی طریق کرده، مسافت بعیده

 

با کاروان حشمت، با احتشام و حرمت

رنج‌ها به جان خریده، به مقصد نارسیده

 

در توس رضا منتظر، بهر قدوم خواهر

آن انتظار دردناک، به پایان نارسیده

 

دل شیفتۀ ولایش، این خامه در هوایش

با پاکی عقیده، بنگاشت این قصیده

 

«ارشاد» بین شکوهش، فرّ و جلالِ کویش

امید دار به سویش، او است دلدار سپیده 



روزه- تضمین ابیاتی از سعدی: نگفتم روزه بسیاری نپاید؟

10/ 1/ 1404

 

«نگفتم روزه بسیاری نپاید؟

ریاضت بگذرد، سختی سرآید»

 

عجب گفتی ولی از ما نیاید

بیاید آنچه می‌باید نیاید

 

ریاضت پر ز سوز و درد بر ما

از این سیر و سلوک جز رنج نزاید

 

ریاضت می‌شود آن‌گاه کارساز

کزو آهنگ حق اندر سر آید

 

 ریاضت گر شود همراه عرفان

صعوبت زود عمرش بر سر آید

 

گذر از سختی و نیل بر رهایی

بدون معرفت هرگز نشاید

 

«پس از دشواری آسانی است ناچار

ولیکن آدمی را صبر باید»

 

عجب شرطی برای یُسر گفتی

ولیکن صبر بر صبر هم بباید

 

اگر با عسر قطعا یُسر باشد

خداوند صبر و پایائی فزاید

 

درون عُسر یُسر است خوب نگه کن

 چرا از مغز شیرین ترست آید

 

اگر قشرش ترا تلخ است و زهربار

به مغزش هستۀ نغز خفته آید

 

بگویم حرف آخر را نیوشین

کز این گنجت شادی‌ها فزاید

 

هم‌آغوشند آسانی و سختی

بدون یُسر هیچ سختی نپاید

 

«سرابُستان در این موسم چه بندی؟

درش بگشای تا دل برگشاید»

 

در این موسم به وقت دل‌گشائی

گشا چشمان تا دل برگشاید

 

به چشم دل نگر آن روضه‌ای را

کز آن بادپا پیک‌ها می‌برآید

 

« غلامان را بگو‌ تا عود سوزند

کنیزک را بگو‌ تا مشک ساید»

 

و ما را نیست غلامی عود سوزد

از آن بدتر کنیزی مشک ساید

 

غلام همت سوته دلانیم

ز عود ماست هر مشکی برآید

 

«که پندارم نگار ِ سروبالا

در این دَم، تهنیت‌گویان درآید»

 

کنون ای مصلحت‌دان زبردست

بگو چاره، که کام دل برآید

 

لطافت‌ها چرا سودا ‌نماید

چرا سرکنگبین صفرا فزاید

 

چه سازیم آن نگار از در درآید

چه سازیم باده را تا خوشتر آید


تضمین ابیاتی از سعدی: «نگفتم روزه بسیاری نپاید؟... »



عید فطر- عید فطر آمد و بس

2/ 2/ 1402

عید فطر 1 شوال 1444

چو برآید شوال                  فطرت آید جوال

ذهن گردد سیال                 عشق گردد میّال

 

دل شیطان ریش است           سخت در اندیش است

خبری در پیش است      فضل حق در پیش است

باد سعادت یارش   هر که پارساکیش است

 

چه خبر؟ عید آمد                  چه اثر؟ عید آمد

بنگر عید آمد                         بنگر عید آمد

 

فصل پاداشْت آمد                 فصل برداشت آمد

چه نکوداشت آمد                  حاصلِ کاشت آمد

ثمر انباشت آمد                     بهرۀ داشت آمد

 

آمده فصل بهار                      روبرومان گلزار

همه گشتند بیدار                   تو ز خواب دست بردار

همه گشتند هشیار                 شنو از آنها زینهار

همه گویند اخطار                 عمر در حال فرار

 

سبز گردیده چمن                  همۀ دشت و دمن

همه گویند سخن                  که بخند تو با من

 

می‌تراود نسیم                        عطر حق رحیم

به تو دارد تکریم                    به تو دارد تعظیم

 

غنچه‌ها طعنه‌زنان                  داده از کف عنان

که کجا شد خزان؟                کو کجایند خسان؟

لاله‌ها مشک‌فشان                 شاخ بید است لرزان

 

نیست بر هیچ برزن                ظلم به قدر ارزن

بلبلان چهچهه‌زن                  نوگلان قهقهه‌زن

 

که یخ و سرما مرد                  دل کودن افسرد

غم و غصه پژمرد                   کوردل خود آزرد

حق، ظلمت سترد                 ظالمی سود نبرد

 

جا به جا بینی گل               نغمه‌خوان است بلبل

سر برآورده گل                      هم شکوفه، سنبل

شورشی است در بلبل           عندلیبان زده زُل

سرکه از جوش افتاد               گشته نوشینۀ مُل

 

هست بستان آباد                    شد زمستان بر باد

بشنو از استمداد                     حق نموده امداد

 

از زمستان چه خبر؟              عمرش آمد به سر

از گلستان چه خبر؟              تاج زیبا به سر

از کُهستان چه خبر؟              سبزه بگرفته به بر

ژاله دارد چه خبر؟                 ز لطافت زیور

               لاله را چیست خبر؟              خبر آورد ز سحر

 

همه در شور نوید                  مژده دادند ز عید

سحر از ره رسید                    نور احسان دمید

بخت‌ها شد سپید                  تیره‌بختی رمید

کمر خصم خمید                  روز ما روزِ جدید

 

عید فطر آمد و بس                فطر بکر آمد و بس

عید ذکر آمد و بس                سِحر فکر آمد و بس

 

موج‌زنان رحمت حق            پرنشان حکمت حق

گل‌چکان نعمت حق             نورفشان خشیت حق

حکم‌ران قدرت حق              بس عیان عزت حق

 

مغفرت شد مواج                   معصیت شد تاراج

مرحمت شد دیباج                مکرمت شد نسّاج

تنبلی شد اخــراج                 وقت مــرگ ورّاج

وقت‌کشی شد حرّاج              هیجــان شد آماج

بنشست بر سر تاج                شده عیـــد انتاج

 

نیست از یأس نشان               یاس شد عطرفشان

مهرورزی است عیان             لاله هم غمزه‌کنان

رحمت آمد به میان                زحمت رفت ز میان

زین همه نور جوان                زنده بادا دل وجان

مجرمان توبه‌کنان                  اهرمن زوزه‌کنان

خار و خس ناله‌کنان              فاسقان زارزنان

وِرد همّه به زبان                   مرده بادا شیطان

 

بسته شد دیر و کنشت                           مسجد آمد چو بهشت

ریشه‌کن عادت زشت                           کرد رسوبات نِهشت

همۀ دست‌نوشت                   زیور است خشت به خشت

فطرت پاک‌سرشت                               به دل پاک نوشت

 

که ترا غم مباد                        دل و دینت آباد

مکن از سرما یاد                    که خدایت جان داد

رفت ایام شِداد                       آمد ایام وِداد

بشنو این بانگ و نماد             «ادخلی فی عباد»

 

بعد یک ماه سلوک                سحر و صبح و دلوک

که زدودی شکوک                 ترک کردی تروک

مغزتو نغز، نه پوک                 پوسته‌ات بی‌چروک

چاکرانت ملوک                     خادمانت ملوک

نوکرانت ملوک                       افسری بر ملوک

 

بعد این ماه مباد                     دهی محصول به باد

برگزینی افساد                        به سوی شرآباد

 

هست شیطان به کمین           در پی دُرّ ثمین

تا شوی باز غمین                   شوی با او عجین

نروی راه نوین                       نروی شیوۀ دین

نزنی حرف متین                    نکنی کار وزین

نشوی عرش‌نشین                  نشوی مه‌جبین

 

گِردت ابلیس به طواف           آخته شمشیر ز غلاف

تا روی راه خلاف                   تا زنی حرف خلاف

شوی پیشوای گزاف               سر و پایت همه لاف

بشوی بی‌انصاف                    هنرت هم اتلاف

بشوی بطلان‌باف                   قهرمان اسراف

 

بعد این ماه مباد                     تو شوی باز کساد

برَوی سوی فساد                   کنی ابلیس عماد

تو الا ای فرزاد                       بپذیر این «ارشاد»

باش با صلح و سداد              باش بی‌خشم و عناد

نشوی دشمن‌شاد                   دگر هرچه بادا باد  

 

 

***

شده ابلیس فراری، زچه رو؟

ز صفای دل و دلدار نکو

شده فطرت صافی                 شده مهرت وافی

کرده‌ای سیر و سلوک             پاک از چرک و چروک

مالک المُلک ملوک